Neyin Yıldönümü?

HAFTAYA BAKIŞ

AHMET TANER KIŞLALI

Neyin Yıldönümü?

Dün 30 Ağustos’tu.

Buyuk zaferin yıldönümü… Savaş,
zafer ve Mustafa Kemal’in öne çıkan
asker kişiliği. Büyük, olağanüstü bir komutanın öyküsü…

Oysa hepimiz de biliyoruz ki asker
Mustafa Kemal’i; devlet adamı, devrimci Atatürk’ten ayırmaya olanak yok!

Ne Atatürk’ün kafasında böyle bir
ayrım var ne de yaşamında ve eyleminde.

Yıl 1916… Aylardan Nisan…

Mustafa Kemal, 26 Mart’ta 16. kolordu komutanlığına atanmış. 1 Nisan da
paşa olmuş. Ama daha paşalığına sevinemeden, Rus işgalindeki Siirt’ in durumunu görmek için cepheye koşmuş…

Silvan’a dönerken, yolda arkadaşı Yarbay İzzettin (Çalışlar) ile karşılaşıyor. Bir ağaç altında oturup söyleşirken Mustafa Kemal’in konusu savaş değil:

“Örtünme ve kapanmanın kaldırılması.. toplumsal yaşamın düzene sokulması.. yetenekli anneler yetiştirmesi.. kadınlara bağımsızlık ve eşitlik…”

İnanılır gibi değil, ama gerçek!

★★★

Abdülhamit, Alatıni Köşkü’nde sürgün günlerini yaşıyordu.

Mustafa Kemal de görevli olarak zaman zaman köşke gelip gitmekteydi.
Sultan Hamit’in kızı Ayşe Sultan bu genç subayı uzaktan hayranlıkla izliyordu. Ve O’nu “çok yakışıklı” buluyordu.

Nezihe Araz, öğünlerdeki bir anısını şu sözlerle anlatmıştı:

“Babam bu genç zabiti çok beğeniyor ve üstünde duruyordu. Bir gün bana ‘Bu gence çok dikkat etmeleri lazım. Çok güçlü kişiliğe sahip. İlerde çok
önemli işler yapabilir’ demişti.”

Bunları anlatırken sesinde en ufak bir sitem ya da kırgınlık belirtisi yoktu.
Sayın Araz dayanamayıp bunun nedenini sorduğunda şu yanıtı aldı:

“Doğru olanı yaptı. Bizim devamız bitmişti. Hanedan içinde bir imparatorluğu idame ettirecek güçte kimse yoktu artık.”

Atatürk padişahlığı yıktı. Osmanlı hanedanının son temsilcileri ya kaçtı ya
ülkeden kovuldu… Ama -bildiğim kadarı ile- hiçbirisi, yurtdışında bile Atatürk aleyhinde konuşmadı.

★ ★

“Resmi Tarih “in bizi aldattığının davul zurna ile ilan edilişinin üzerinden
kaç yıl geçti?

Hani… Mustafa Kemal’i Samsun’a götüren gemi kırık dökük değil, transatlantik kadar büyük ve güçlüydü yalanları… Daha üç yıl önce bunları RP’liler yayıyordu .O zamanlar Kemalistlere “lailçiler” diye saldıran, şimdilerde Atatürkçü kesilen bazı özel TV’ler de -mal bulmuş mağribi gibi- bu yalanların reklamını yapıyordu.

Oysa o yolculuğu yaşayanların anıları ortada.

Mustafa Kemal, geminin kaptanı İsmail Hakkı Bey ‘e sorar.

– Hangi rotayı takıp ediyorsunuz?

– Ne rotası paşam? Allah’a sığındık gidiyoruz… Pusula yok, parakete bozuk. Böyle bir geminin rotası mı olur ki!

Ama “resmi tarih” bizi bir yerde yanılttı.

Aslında Atatürk, Samsun’a ayak bastığında bir düş kırıklığı yaşamıştı. Beklediği ilgiyi, heyecanı bulamamıştı. Bir suskunluk, küskünlük bulmuştu… Hem de İzmir’in işgali gibi bir olaya karşın…

Ama Atatürk’ün kişiliği ve bugüne ışık tutan yaşamöyküsü, işte bu noktada önem kazanıyor.

Konuşuyor, anlatıyor, açıklıyor, uyarıyor. Bıkmadan.. Kendine ve toplumunun insanına duyduğu güvenle…

Sonuç?

“Ve suskunlar bir süre sonra, Kurtuluş hareketinin en heyecanlı, en içtenlikli, en yürekli kahramanları oldular.“

***

Dün 30 Ağustos’tu. Öne çıkan da Atatürk’ün asker kişiliğiydi…

Dâhi bir komutan!.. Doğru.

Ama asker kişiliği içinde de, o askeri dehanın önüne geçen bir özeliği vardı.

Mütareke yapılmış. Ülke yer yer işgal edilmiş. Genç subaylar, yurtseverler üzüntü içinde… İşte o ortam içinde, Mustafa Kemal’i Atatürk yapan özelliklerden birisi, İsmet İnönü’nün şu tümcesinde gizli:

“Mütareke’yi kaldırıp mücadeleye girmek fikri (Mustafa Kemal’den gayri) hiç kimsede yoktu!”

Sevdiğim bir laf vardır; “Cüce büyük adamın yakından görünüşüdür” diye…
Nezihe Araz’ın son kitabı “Mustafa Kemal’in Devlet Paşası “nın satırları arasında dolaşırken bu sözü anımsadım.

Asker Atatürk… Devrimci ve devlet
adamı Atatürk… Ve “insan” Atatürk…

Ve “Gençliğimde Atatürk’ü eleştirmiş olmaktan dolayı şimdi utanıyorum” diyen Aziz Nesin haklı çıkıyor… Atatürk yakınlaştıkça büyüyor. Puttan, insana
dönüştükçe yüceliyor.