Anasayfa » Tarihi Kim Yapar?

Yazı Hakkında

Başlık: Tarihi Kim Yapar?
Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi (s.3)
Tarih: 16 Temmuz 1997, Çarşamba

Yazı

HAFTAYA BAKIŞ

AHMET TANER KIŞLALI

Tarihi Kim Yapar?

“Hangi Tarih” yazısı üzerine çok arayan oldu.                                                                     Çok kişi heyecan duymuştu Sayın Sacît Somer
“Çoğaltıp dağıtıyoruz” diyordu. Ama o yazıda yer alan bazı savlara ciddi bir karşı çıkış da vardı.

Üstelik de Atatürk ve Kemalizm yanlısı bir araştırmacıdan geliyordu

Prof. Justin McCarty‘nin Haliç Rotary’de yaptığı konuşmanın can alıcı mesajı şuydu:

“-Atatürk olmasaydı. Türk belki Özbekistan’da olurdu, ama Trakya ve Anadolu ‘da kalmazdı. Mustafa Kemal sadece ülkeyi kurtarmadı. Türk neslini de kurtardı.”

Dışişleri Bakanlığı Kültür Dairesi Başkanı Dr. Menter Şahinler, “Atatürkçülüğün Kökeni, Etkisi ve Güncelliği” adlı değerli bir kitabın yazan. Kitap Fransa’da da yayımlandı. Önümüzdeki aylarda da Almanca ve Arapça olarak yayımlanacak.

Yolladığı mektupta şöyle diyor’

‘Prof. Justin McCarty’nın görüşünü paylaşmadığını, Atatürk olmasaydı, başta Ali Fuat Cebesoy ve Kâzım Karabekir olmak üzere diğer paşaların ulusal mücadeleyi sürdüreceklerini, kaldı ki halkın Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde gerilla savaşlarını başlattığını, Anadolu’daki Türklerle en azından Vietnam, Afgan halkları kadar başarılı olacağını anımsatmak isterim.”

Ve devam ediyor:

“Elbette Atatürk olmasaydı, devrimler gerçekleşmeyecekti. Modern Türkiye devleti yerine demokrasiden yoksun sıradan bir Müslüman ülke olacaktı. Ancak 9 milyon Türk’ü Anadolu’dan atmaya kimsenin gücü yetmeyecekti.”

**■*

Acaba kim haklı?

Bir kere, Anadolu’da yer yer direnmelerin Mustafa Kemal’in öncülüğü üst lenmesinden önce başladığı açık. Hatta bazı yerel cumhuriyet denemeleri bile olduğu biliniyor. (Prof. Bülent Tanör, “yerel kongre iktidarları” olayını çok güzel aydınlattı.)

Ama Anadolu halkının yer yer direnmesinin “antiemperyalist” bir yanı yoktu. Anti-Rum” ve “anti-Ermeni” bir yanı vardı.

Kimileri, çözümü Amerika’ya. İngiltere’ye sığınmakta arıyordu. Sivas Kongresi’nde bile Kara Vasıf Bey -çok kişinin düşüncesini dile getirerek haykırmaktaydı:

– Hangi bağımsızlık? Tüm yıllık gelirimiz, daha dış borcumuzun faizini bile ödeyemez!

Bölük börçük kızgınlıkları. çabaları, çıkış arayışlarını tam bağımsızlıkçı. ulusal, antiemperyalist bir Kurtuluş Savaşı’na dönüştürüp evrenselleştiren kişi Mustafa Kemal’dir.

Atatürk olmasaydı devrimler yapılabilir miydi?

Her şeyden önce, eski Türklerde, kadında kutsal bir güç olduğunu varsayan bir Şamanizm dönemi var… Orta Asya’da kadın-erkek eşitliği geçerli.

Daha sonra -Anadolu’nun çok etnikli yapısında farklıya hoşgörü alışkanlığı var.. Ne Selçuklu ne de Osmanlı, hemen hiçbir dönemde, tam bir “şeriat
devleti” olmuş.                                                                                                                                İran-Arap İslamı “Allah korkusu”na dayanıyor.
Anadolu İslamı ise “Allah sevgisi”ne.

Tüm bunlara bir de Tanzimat’la başlayan “laikliğe yöneliş” adımlarını ekleyin.

Bu geçmiş, bu birikim olmasaydı. Kemalist Devrim olabilir miydi?

Atatürk İran ya da Arabistan’da doğsaydı -tüm dehasına karşın- devrimini aynı boyutlarda gerçekleştirebilir miydi?

Fransız Le Figaro gazetesi -Şahinler’in kitabından da esinlenerek- şunları yazıyor:

“Osmanlı’nın hoşgörüsü ve Türklerin özgürlükçü gelenekleri ile karışmış olan Anadolu deneyimi, sadece Müslüman ülkeleri değil; Avrupa’yı da
tehdit eden İslam köktendiriciliğine karşı, olanaklı tek yanıt gibi görünmektedir. Avrupa ‘da unutulmuş olan sürekli devrimci Kemalizm, bütün ılımlı İslam anlayışlarına, çağa katılma ve demokrasiye uyum sağlama olanağını sağlamaktadır. ”

Türklerin Orta Asya’dan beraberlerinde getirdikleri eşitlikçi ve özgürlükçü gelenekler… Anadolu’da buldukları çoğulculuk ve hoşgörü ortamı…

Bunlar olmadan Atatürk olmazdı!

Ama Atatürk olmadan da bunlar kendi başlarına bir Kemalizm yaratamazdı!

Orijinal Görsel

Yorum Yaz

Yorum yaz