Anasayfa » Yahudi Türkler mi, Türk Yahudiler mi?
Ahmet Taner Kışlalı Yazıları Cumhuriyet Gazetesi Haftaya Bakış Köşe Yazıları

Yahudi Türkler mi, Türk Yahudiler mi?

Yazı Hakkında

Başlık: Yahudi Türkler mi, Türk Yahudiler mi?
Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi (s.3)
Tarih: 15 Şubat 1995, Çarşamba

Yazı

HAFTAYA BAKIŞ

AHMET TANER KIŞLALI

Yahudi Türkler mi
Türk Yahudileri mi?

12 Eylül yıllarıydı.

Paris’in göbeğinde eşimle birlikte yürüyorduk. Birden,
kollarını açmış bize doğru gelen genç bir çift gördük. Boy-
numuza sarılırken gözleri dolu doluydu.

Çok uzun zamandır görüşememiş kardeşler gibi…

Şaşırmıştık. Ama kim olduklarını anlamamız neyse ki
uzun sürmedi.

Yazlarını Burgazada’da geçiren bir dostumuzun Yahudi
komşusuydular. Bir-iki kez merhabamız vardı.

Görüşemediğimiz yıllarda, satıp savıp İsrail’e yerleşmiş-
ler. Ve anlamakta gecikmemişler ki “gerçek vatan”ları Tür-
kiye’dir! Uluslarının insanları da oradakiler değil “biz”leriz!..

Dönmekte kararlıydılar. Döndüklerini daha sonra duy-
duk.

★★★

Şalom gazetesi yayın yönetmeni Silvyo Ovadya’nın
mektubunu okurken, bu anım canlandı kafamda.

Sayın Ovadya üzüntülüydü. Miraç Kandili nedeniyle Fa-
tih Camii’ndeki mevlit, Kanal 6’dan naklen verilmişti. Mev-
litten sonraki duada yer alan şu sözleri de milyonlarca in-
san duymuştu:

“Gizli düşmanlarımızı, Yahudi milletini.. kehrıperişan ey-
le Yarabbi!”

Üzüntülüydü. Çünkü o konuşma üzerine tek tepki bu kö-
şeden gelmişti. Benim “İşte İmam, İşte Cemaat” başlıklı
yazım dışında, “demokrat ulusal basınımız”dan tepki gel-
memiş olmasına tepki gösteriyordu:

“Bu yayını izledikten sonra Türkiye’yi vatan kabul etmiş,
Müslüman olmayan birçok Türkün kafasında ‘İslam dini-
ni yüceltmek için diğer dinlere mensup kişileri, toplumları
ve milletleri lanetlemek mi gerekir’ gibi bir soru uyandı.”

★★★

Sayın Ovadya şöyle diyor:

“Kendini Türk gören, Türk hisseden ve de tarihini bilen
Türk Yahudisinin aklına gelen bir soru da: niçin Yahudi mil-
leti?

Osmanlı İmparatorluğu’nda sanayinin, matbaacılığın,
tekstilin, top yapımının, silah sanayisinin gelişmesine bu-
lunduktan katkı için mi?

Leon Cahun, Arminius Vambery Arthur Lumney Da-
vids gibi Türkologlar, hatta Moiz Kohen Tekinalp gibi
kendini Türk ulusçuluğuna gönülden adamış bir düşünür
ve yazar yetiştirdikleri için mi?

Mütareke yıllarında kendilerini Türk milletinin bir parça-
sı hissettikleri, hatta Nissim Navaro gibi cesur bir kahra-
manı aralarından çıkardıkları için mi?

Hayim Nahum Efendi gibi gerek Osmanlı döneminde
saraya, gerek milli mücadele yıllarında Türk cumhuriyeti-
ni oluşturanlara; gerek cumhuriyetin ilk yıllarında Avrupa
ve Amerika’da bir elçi sıfatıyla Türk yöneticilerinin fikirle-
rini savunan bir hahambaşıya sahip olduktan için mi?”

Silvyo Ovadya’nın mektubunda ilginç bölümler çok. Ne
yazık ki yerim dar.

★★★

1976’da, SBF’den bir öğretim üyesi heyeti İsrail’i ziya-
ret etmişti.

Konuk olarak gitmiştik. Ama çölde fışkırmış “Atatürk
Ormanı”nı geçerken de, o ormanın ağaçlarını yıllar önce
dikmiş olan Türk Yahudilerinin köylerinde bir-iki saat ge-
çirirken de.. kendimizi hiç “yabancı” gibi hissetmedik.

Dinlenen “Çukurova Radyosu” idi.

Konuşulan “kusursuz” bir Türkçe idi.

Bizi paylaşamayan insanlar da “bizden çok” bize ben-
ziyordu.

İsrail’deki hemen her şeyi Türkiye’dekilerle kıyaslayan ve
her defasında “Ah nerede bizim memleketimiz!” diye iç
geçiren insanlardı bunlar.

Tıpkı -uzun yıllar önce- New York’ta, Türk olduğumuzu
görünce bizden para almayan ‘İstanbullu Yahudi” taksi sü-
rücüsü gibi…

★ ★★

Hiç kimse, hiçbir zaman Kürt kökenli bir yurttaşın ne res-
mi ne özel kurumlarda, ne halk arasında, hatta ne orduda
-kökeninden dolayı- farklı bir muamele gördüğünü söyle-
yemez!

Aynı şeyi Müslüman olmayan yurttaşlarımız açısından
öne sürmek ise -ne yazık ki- her zaman olanaklı değildir!

Ama numaracı cumhuriyetçi kalemlerin hiç bu konuya
girdiklerini gördünüz mü? Mevlit dualarında kendi insan-
larımıza edilen hakaretlere tepki gösterdiklerine hiç tanık
oldunuz mu?..

Bir de “ırkçı” Türklere bir çift lafım var.

Bugün Rusya’da -yüzyıllar önce- Yahudiliği kabul etmiş
bir avuç Türk kökenli insan yaşıyor. Acaba o Yahudi Türk-
ler mi daha bizden, yoksa Türk Yahudileri mi?

Kararı kendileri versinler!

Orijinal Görsel

Yorum Yaz

Yorum yaz