Anasayfa » Yozlaştıramadıklarımızdan mısınız?
Ahmet Taner Kışlalı Yazıları Cumhuriyet Gazetesi Haftaya Bakış Köşe Yazıları

Yozlaştıramadıklarımızdan mısınız?

Yazı Hakkında

Başlık: Yozlaştıramadıklarımızdan mısınız?
Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi (s.3)
Tarih: 16 Aralık 1998, Çarşamba

Yazı

HAFTAYA BAKIŞ

AHMET TANER KIŞLALI

Yozlaştıramadıklarımızdan mısınız?

Hemen herkesin bir şeyler yazdığı, söylediği bir konuda yazı yazmak genellikle içimden gelmez. Üstelik araya uzunca bir yurtdışı toplantı da girmişti.

Ama bu kez tersi oldu.

Gecikmeli de olsa, yazmamak içimden gelmedi..
Dayanamadım!

Devletin ‘sanatçı ordusu”nun böytesine kabarması karşısındaki mutlulukta (!) benim de tuzum bulunsun istedim…

★★★

Bir ödül niçin konulur?

Ya özendirsin diye.. Ya da -özendirilmeye gereksinmesi olmayanlara- toplum veya insanlık adına “teşekkür” somutlaştırılsın diye..

Peki “devlet sanatçılığı”nın amacı nedir?

Hak ettiğini alamadığı bir toplumda, sanatçısını onurlandırmak.. Ulusal düzeyi aşmış olan sanatçıların evrenselliğine dikkatleri çekmek.. Özellikle de, ülkemizde yeterince popüler olmayan sanat dallarındaki başarıların uğradığı haksızlığı, bir ölçüde olsun telafi etmek..

Ölçütü nedir bunun?

Özgün olmak.. Ve ulusal düzeyi aşıp evrensel bir
çizgiye ulaşmış olmak!

“Devlet sanatçılığı” sanına ilk sahip olanlar bunu
genellikle hak etmişlerdi. Ama Çankaya yokuşunda
sıraya giren sanatçıların son enflasyonist tırmanışında; acaba kaç tanesi için aynı şeyi “inanarak” söyleyebiliriz?

Haksızlık, şimdi o ordunun içinde saf tutamamış
olan Kayahanlar’a, İbrahim Tatlısesler’e falan mı?..
Yoksa o “san”a, hak ederek sahip olmuş tüm sanatçılara mı?

★★★

Bir ödülün değeri adından gelmez.. Bir ödülün değerini, onun kimi tarafından verildiği de belirlemez..

Bir ödülün değerinin belirlenmesinde “seçici kurul”da yer alanların kimlikleri ve kişilikleri de yer tutar. Ama bir ödülü asıl yücelten, o ödülü alanlardır!

Her ödül, o ödülü almış olanların değeri ile yücelir ya da alçalır!

‘Devlet sanatçılığı’ onursal bir ödüldür.. Ve Sayın Demirel o ödülü yozlaştırmıştır.

Tıpkı, geçmişte de demokrasimizin birçok kurumunu birer birer yozlaştırdığı gibi!

Cumhuriyet tarihimizin yüzakı olan, “1961 Anayasası”nı işlemez hale getirmek için elinden geleni yapan O’dur.

Çağdaşlaşma çizgimizin temelini oluşturan laikliği tehlikeye düşüren yolda, en büyük katkılardan birisi O’na aittir.

Ülkücülere “komando kampları” kurdurarak demokrasiye silahı sokan ve devletin çeteleşmesi yolunu açmak onuru da O’nundur.

★★★

Nobel ödüllerine verilen önem nereden geliyor?

Seçici kurulun saygın kişilerden oluşmasından..
Yılda bir kez ve -ilke olarak- sadece bir kişiye verilmesinden.. Ve ödülü alanların iyi seçilmiş olmalarından…

Yirmi yıl önce “Kültür Yüksek Ödülü” konmuştu.

Ve Aziz Nesinler’in, Haldun Tanerler’in, Şerafettin Turanlar’ın, Mahmut Makallar’ın, Hikmet Şimşekler’in bulunduğu Kültür Yüksek Kurulu, konuyu tam iki gün tartışmıştı. Sonunda ilk ödül Yaşar Nabi’ye verildiğinde de, hemen hiç kimse, böyle bir seçimin yanlış olduğunu öne sürememışti.

Önce, önemli bir temsil niteliği ve ağırlığı olan, “bağımsız” Kültür Yüksek Kurulu tarihe karıştı. Ardından da, siyasal iktidar bürokrasisinin belirlemeye başladığı ödül, giderek anlamını ve önemini yitirdi.

Derken sahneye “Uluslararası Atatürk Barış Ödülü” çıktı.

Seçici kurul… Bakanlar, asker ve sivil bürokratlar.

Ödül verilenler.. Faşist geçmişi kanıtlanan bir NATO Genel Sekreteri.. Japon veliahtı.. Ve General Evren..

Sonunda Mandela ödülü reddetti. Ve Atatürk’ün adının harcandığı bir büyük fiyasko oldu her şey.

Şimdi “devlet sanatçılığı” olayı, bir yozlaşma sürecinin son perdesidir..

★★★

Tam bugünkü Demirel’i geçmişin Demirel’inden
ayırmaya çalışıyorum ki.. Tam, bugünkünde olumlu
bazı yanlar görmeye başlıyorum ki..

Hevesim kursağımda kalıyor.

Batının gelişmiş ülkelerinde “devlet sanatçılığı” falan yok. Çünkü o ülkelerdeki sanat yaşamının böyle bir kuruma gereksinmesi yok.

Bizim ise var..

Ama bizde de devlet yozlaşmış.

Ve o devletin yaptığı seçim de, ister istemez kendine benziyor.

Orijinal Görsel

Yorum Yaz

Yorum yaz